column in vakblad Natuur Bos Landschap, november 2023
Het grote publiek, je hebt er als bosbeheerder mee te dealen. Sterker, het is feitelijk je opdrachtgever. Frequente bezoekers beschouwen bos als hun bos, en niet geheel ten onrechte: ze maken er, met of zonder hond of kinderen, oneindig veel meer uren dan de bosbeheerder.
column in vakblad Natuur Bos Landschap, mei 2023
Voor het omzagen van een boom heb je een paar dingen nodig: een zaag, een motief, en soms ook lef. Dat motief is het verhaal: achter iedere bles zit een motief, zoals ruimte maken voor de buurboom, ruimte voor nieuw jong bos, of de boom die geveld wordt is kaprijp. Kaprijp? Dat woord hoor of lees je weinig meer. Koot en Bie ooit op hun Bescheurkalender: “Waarom moet die boom om?” “De boom is kaprijp meneer.” “Oh, dat verandert de zaak”. Min of meer parallel met het afscheid van de mono productiefunctie van het bos, zijn woorden als omloop en kaprijp in onbruik en zelfs in discredit geraakt.
column in Vakblad Natuur Bos Landschap, november 2022
Eindelijk is daar dan de nieuwe Gedragscode bosbeheer. Er is vijf jaar aan gewerkt. Pardon? Ja, vijf jaar. Dat moet een duizelingwekkend aantal vergaderingen en heen en weer gemailde concepten zijn geweest. De makers zijn mogelijk opgelucht, en tevreden met het resultaat, bosbeheerders zijn dat allerminst. Ze krijgen opnieuw beperkingen en papierwinkel opgelegd. Naast de subsidieregeling SNL bedenken ook clubs als FSC geregeld nieuwe regels en vragen uitgebreide rapportages. Bosbeheerders zijn steeds vaker niet met bos bezig.
A4-tje Klingen Bomen, versie november 2022
1 Werk altijd met toekomstbomen
Dat geeft inzicht in kwaliteiten en mengverhouding, het vergemakkelijkt het blessen en het helpt bij de communicatie (met opdrachtgever, houthandel en publiek).
2 Voor het multifunctionele bos zijn er drie soorten toekomstbomen
Een toekomstboom is een boom die de toekomst in moet. Inheemse (meng-) boomsoorten, nestbomen, bomen met holtes e.d. zijn natuur-toekomstbomen (Tn)…
column in Vakblad Natuur Bos Landschap, april 2022
Soms moet er gekozen worden in het leven. Er zijn veel mogelijkheden om natuur en houtvoorziening te integreren. Legio voorbeelden van bos met productiekwaliteiten en tegelijk evidente waarde voor natuur, maar dat lukt niet als daar serieuze aantallen grote grazers rond lopen. Een beetje begrazing in het bos is prima, maar het worden er als snel TE VEEL. Voor sommige beheerders van natuurgebieden zijn grazers een onlosmakelijk, zo niet onmisbaar onderdeel van het natuurbeheer.
Ofwel: wat valt er te leren van het succes van deze bosauteur?
Vakblad Natuur Bos Landschap, april 2022
Geregeld ga ik het bos in met in-bos-geïnteresseerde-leken om ze ‘bosles’ te geven. Zijn naam komt dan nogal eens langs. “Wat vind je van de ideeën van Peter Wohlleben?” Of, vaker, in de loop van de dag: “De ideeën van Peter Wohlleben vind je zeker niks.” Ik maak me daar dan meestal van af met de grap: “Dat klopt, maar ik ben wel vet jaloers op de man; hij verkoopt veel meer boeken dan ik.” ...
video De Nieuwe Wereld, januari 2022
Filosoof Jelle van Baardewijk in gesprek met bosbeheerder Simon Klingen over de stand van de bossen in Nederland en de vele misverstanden die er over bos en bomen leven.
Ofwel: hoe een frame publiek en beleid op het verkeerde been zet
Vakblad Natuur Bos Landschap, oktober 2021
Hij was er wel voor in, een dagje samen naar het bos. Inzicht over bos en bosbeheer overbrengen doe ik sowieso graag, is hard nodig (veel onwetendheid en misvattingen) en is zeker nuttig aan een maatschappelijke sleutelfiguur.
Wouter van Eck is dé Nederlandse pionier van het voedselbos. Hij heeft vanaf 2009 in de buurt van Groesbeek een voormalige maïsakker omgevormd tot een fraai, zéér biodivers terrein, waar...
Interview in De Landeigenaar oktober 2021
door Luc Groot MA, hoofdredacteur
“Bos is een houtfabriek waarin een wonder plaatsvindt: er wordt uit lucht en water hout geproduceerd”, vertelt Simon Klingen. De ‘bosman’ geldt als een gerenommeerd expert met een brede visie. ‘Tien vragen aan Simon Klingen’, met een kwinkslag naar zijn uitgebrachte titels ‘Twaalf boslessen’ en ‘Zeven vragen over bos en klimaat’.
Wat is volgens u de grootste misvatting over bos en beheer?
“Er zijn er een paar. De grootste mythe is dat er met de kap van bomen bos verloren gaat. Men beseft niet dat bos continu groeit en dat je daar hout uit kunt oogsten zonder dat het bos verloren gaat. Netto is ons bosareaal de afgelopen decennia uitgebreid. Ook de verwachting...
Zowel voor het bos op de wat rijkere zandgronden, als voor bos op arme zandgranden, zijn op deze twee posters een soort indeaalbos getekend.
Het samengaan van hout- en natuurkwaliteiten is herkenbaar in de ruimtelijke opbouw, de boomsoortensamenstelling en de aanwezigheid van dood hout.
De rode poster
De blauwe poster
Artikel in de Volkskrant, 30 oktober 2020
‘Bosman’ Simon Klingen houdt van bossen, maar niet omdat ze het klimaat kunnen redden of omdat ze zo harmonieus samenleven, want dat is allemaal onzin. Waarom dan wel? Dat legt hij uit, in het bos.
‘Dit vind ik dus een prachtig bos’, zegt Simon Klingen (72). Midden in de Amerongse bossen neemt Klingen er even zijn gemak van. Hij laat zich zakken op de grond, leunt genoeglijk tegen een dikke boomstam en kijkt tevreden om zich heen.
column in Vakblad Natuur Bos Landschap, oktober 2020
Eerst geloofde ik het niet. De VVV van Epe geeft aan toeristen een ‘100% wildgarantie’. Epe ontbeert een dierentuin, maar er lopen inmiddels zoveel edelherten en zwijnen in de bossen rond Epe, dat men de garantie durft te geven dat de bezoekers wild tegen komen. De uitwassen van onze huidige consumptiemaatschappij: vandaag besteld, morgen in huis en garantie! Niet goed? Geld terug.
boek en online-versie: september 2020
In het boek Zeven vragen over BOS en KLIMAAT beschrijft Simon Klingen nuchter de rol van het bos in het klimaatvraagstuk. Hij rekent af met enkele publieke misverstanden, zoals de vermeende rol van bomen voor de zuurstofvoorziening.
of:
artikel in Vakblad Natuur Bos Landschap, september 2019
De QD-methode is een vorm van bosbeheer gericht op de productie van kwaliteitshout. Een klein aantal bomen met een perfecte stam wordt vroeg geselecteerd, over een lengte van 6 meter opgesnoeid, en de rest van hun leven gevrijwaard van concurrentie door aanpalende bomen. Er ontwikkelt zich zo een heel grote kroon op een gave onderstam.
Simon Klingen heeft bedenkingen bij deze aanpak, deels gevoelsmatig, deels rationeel: omwille van vermeend economisch gewin doet de methode concessies aan esthetiek en flexibiliteit van het bosbeheer.
column in Vakblad Natuur Bos Landschap, februari 2019
Als de afzender van een ingezonden brief of van een artikel een oud-zusenmezo of voormalig-ditenmedat is, wees dan als lezer op uw hoede.
Staatsbosbeheer is de laatste tijd de klos. De verwijten van kaalslagen zijn niet van de lucht, recent is daar het woord roofbouw bijgekomen. Niet van wandelaars of zo, nee van gepensioneerde managers van Staatsbosbeheer en van het Kroondomein. Critici kijken vaak niet met hun ogen, maar met hun overtuiging. En dan sluipt er makkelijk verzuring in.
Zeker, je kan naar plekken gaan in het Staatsbos waar het er de laatste jaren stevig aan toe is gegaan; in de periode daarvoor was er heel weinig aan verjonging gewerkt, men spreekt van een inhaalslag. Ook ik vind dat de verjongingskap op sommige plekken veel genuanceerder had gekund: kleinere oppervlaktes, behoud van meer schermbomen en beperktere bodembewerking. De huidige Staatsbosbeheervoormannen willen dat ook: ook naar hun smaak is “op sommige plekken de uitvoering van de verjonging te fors geweest”.
Roofbouw is het structureel en gedurende langere tijd bossen leegkappen en bos niet de kans geven zich te herstellen. Daar is hier natuurlijk geen sprake van. Er staat momenteel meer hout in het Nederlandse bos dan ooit tevoren. De afgelopen halve eeuw is het bos ecologisch rijker en evident mooier geworden, deels doordat het ouder werd, maar zeker ook door gericht beheer.
Als het Nederlandse bos je echt ter harte gaat, is er meer aanleiding om je af te zetten tegen de ontbossing die op veel plekken plaats vond en nog steeds vindt. Ontbossing ten gunste van korte vegetaties, zoals heidevelden.
Juist van oud-managers had ik meer overzicht verwacht. In oppervlakte stellen de recente verjongingskappen weinig voor, het gaat over hoogstens enkele procenten van het Nederlandse bos. Voor de continuïteit is verjonging een goede zaak. Om een oude, alom gerespecteerde bosman (1929) aan te halen: ‘Een mooie kapvlakte is niet lelijk’.
Overigens zijn er in de recente Nederlandse bosgeschiedenis nergens grotere kapvlaktes gemaakt als op het Kroondomein. Die bossen hebben zich inmiddels prima hersteld en ontwikkelen zich goed.
video RTV Utrecht, maart 2019
Eddy Zoëy krijgt bosles. ‘Wat maakt een bos een bos? Hebben we oerbos in Nederland? Hoe oud is deze boom? Licht- en schaduwboomsoorten. Gaat deze holle boom dood?’
interview NOS op 3, augustus 2017
Bij de term 'oerbos' denk je misschien aan metersdikke bomen in een ondoordringbaar woud. Maar oerbos is, volgens bosdeskundige Simon Klingen, niets anders dan een bos waar de mens zijn sporen niet heeft nagelaten.
In Polen is veel te doen om zo'n oerbos, het Woud van Bialowieza om precies te zijn. Daar wordt volop gekapt, ondanks een verbod van het Europees Hof van Justitie. Tijdens een boswandeling vertelt Klingen ons telefonisch over de keer dat hij met een groep het Poolse oerbos bezocht. Ook helpt hij direct een eerste misverstand uit de wereld.
boek en online-versie: november 2016
Om bosbeheer te begrijpen is het nodig besef te hebben van twee fenomenen: de jaarlijkse groei van bomen en de concurrentie tussen de bomen onderling. Een bosbeheerder stuurt in deze natuurlijke processen - vooral door bomen om te zagen. Dat zagen kent twee vormen: bos uitdunnen of bos verjongen. Achter de keuze welke bomen of welk stuk bos om te zagen gaan serieuze afwegingen schuil. Twaalf boslessen geeft inzicht…
of
interview Tuin en Landschap,december 2013
Wanneer een of enkele bomen in een laan uitvallen, worden deze doorgaans vervangen door nieuwe. „Maar tussenplanten werkt niet’’, stelt Simon Klingen tijdens een wandeling op landgoed Moersbergen. „Wil je ook toekomstige generaties het genot van een fraai laanbeeld geven, dan moet je bereid zijn op enig moment gezonde bomen te offeren.’’
Vakblad Natuur Bos Landschap, januari 2014
De verhoogde houtoogst die momenteel in veel bossen plaats vindt, wordt vaak in één adem genoemd met de wens om meer houtproductie, maar het zijn twee fenomenen die feitelijk los van elkaar staan. De huidige beheerpraktijk biedt geen garanties voor waardevol hout in de toekomst. Het is met waardevol hout als met vertrouwen: het komt te voet en gaat te paard.
Vakblad Natuur Bos Landschap, november 2013
Tijdens het Aardhuissymposium van maart jl. stond de economie van het bosbedrijf centraal. Ter voorbereiding van een presentatie voor het symposium maakte ik een rondgang langs 7 van de 12 provinciale Landschappen met een substantieel bosbezit. Ik sprak met hen over houtopbrengst, bezuinigingen en doelen voor het bos in de toekomst. Enige indrukken.
juni 2010
Zie PDF ‘Hoofdstuk 30, Dunning’
Zie PDF ‘Paragraaf 52.6, Amerongsebos’
Uit: Bosecologie en Bosbeheer van J. den Ouden, B. Muys, F. Mohren & K. Verheyen (red.): Leuven / Den Haag, 2010, Uitgeverij ACCO, 674 pagina’s.
uitgave KNBV, augustus 2010
Bij het 100-jarig bestaan van de Koninklijke Nederlandse Bosbouwvereniging is aan een aantal leden gevraagd om, aan de hand van een oud artikel in het Bosbouwtijdschrift, terug te blikken op de ontwikkelingen in het bosbeheer en daarbij de persoonlijke ervaringen als leidraad te nemen.
Nederlands Bosbouw Tijdschrift, april 2003
Er zijn plannen om op het zuidelijk deel van de Veluwe het aantal edelherten en damherten sterk te laten toenemen. De gedachte is om de omvang van de populaties meer af te stemmen op de draagkracht van het terrein.
Vakblad Natuur Bos Landschap, mei 2007
Het zou goed zijn de naam van de Koninklijke Nederlandse Bosbouwvereniging te veranderen. Niet de vereniging, alleen de naam.
Er is veel te doen in en rond ons bos. Veel van het Nederlandse bos voldoet nog niet aan de wensen van de huidige samenleving.
Vakblad Natuur Bos Landschap, mei 2007
Hoe vaak spreek je niet mensen die jaloers zijn op je vak als bosbeheerder. Zeker ook de mensen die ooit bosbouw studeerde, en nu veel van hun tijd binnen doorbrengen en met andere zaken dan bos bezig zijn. Het valt niet mee om weerstand te bieden aan de zuigkracht van het kantoor.
Nederlands Bosbouw Tijdschrift, maart 2002
!!foto Eik met kroonverlaging!!
Deze eik is enige jaren van opstandsboom tot solitair geworden. Zijn ecologische condities zijn toen sterk veranderd. Kreeg hij vroeger het licht alleen van boven, nu is er licht van alle kanten. De boom heeft op zijn plotselinge vrijstelling gereageerd door de slapende knoppen te openen en geheel nieuw groen te ontwikkelen vanuit de voorheen kale stam. Deze zo te noemen kroonverlaging laat zich (in menselijke termen) verklaren.
Nederlands Bosbouw Tijdschrift, april 1998
Exoten opruimen is ‘in’. Het grootschalig verwijderen van douglas, lariks en fijnspar met als doel de natuurwaarde te verhogen, is bij veel beheerders een populaire bezigheid geworden. Is dit middel effectief en wat zijn de neveneffecten?
De indruk bestaat dat er vaak onvoldoende afweging plaats vindt. Belangrijke oorzaak: de macht van het simpele verhaal.
Vakblad Natuur Bos Landschap, augustus 2007
De naam bosbouw doet het imago van onze vereniging en zelfs van ons vakgebied geen goed. Ik merk dat geregeld. ‘Bosbouwers’ zijn houttelers en worden bijvoorbeeld daarom niet betrokken bij nieuw aan te leggen bos waar recreatie of natuur het hoofddoel is.
Vakblad Natuur Bos Landschap, augustus 2007
Zoals gebruikelijk trokken ook de Pro Silva bijeenkomsten in mei weer flink wat vakmensen. Een uitgelezen kans om inzicht en vakkennis te verspreiden. Deze keer zijn echter rond het thema storm (-schade) niet de relevante vragen gesteld.
Nederlands Bosbouw Tijdschrift, juni 2003
Ik ben dol op rotondes. Iedere keer geniet ik van de soepele verkeersafwikkeling. Ik zou er nadere studie naar willen doen en lezingen over willen geven. Er gebeurt namelijk heel veel met al die auto’s op een rotonde. Bange, agressieve, eenvoudige en slimme rijders, iedereen is er welkom en voegt zich. Ongelukken nul, afgezien van hier en daar wat verwarring met fietsers. Onnodig wachten en opstoppingen komen niet meer voor. De rotonde is een fenomeen: simpel concept en buitengewoon functioneel.
Nederlands Bosbouw Tijdschrift, oktober 2003
Soms veranderen dingen. Het bekende adagium “Früh, oft und mäßig” gold traditioneel als devies voor de aanpak van dunningen. Voortschrijdend inzicht, andere doelstellingen en een stabieler bos vormen inmiddels aanleiding voor een tegengesteld advies.
Nederlands Bosbouw Tijdschrift, september 2003
Je hoort het al jaren, maar je wilt het niet weten. “Zal wel weer over gaan”, “De markt zal zich wel aanpassen als er straks meer kwaliteitshout komt”, “Kwaliteit wordt altijd betaald”.
Ik doel op het verhaal dat dikke bomen niet goed af te zetten zouden zijn. “De markt wil geen zware diameters. De dominante speler op de Nederlandse houtmarkt, profielverspaner Willemse, wil geen stammen dikker dan 40 cm en veel zagerijen die dik hout kunnen verwerken zijn inmiddels gestopt. Ook in Duitsland wordt de afzet van zwaar hout steeds meer een probleem”.
Nederlands Bosbouw Tijdschrift, augustus 2003
Het omgaan met tegenstellingen is een van de kenmerken van bleswerk. Dat geldt zeker ook voor het selecteren van toekomstbomen. Voor een blesser staat een bos vol met dilemma’s. Stap als kantoorbosbouwer maar eens een gemengd bos in, en stel je voor dat je daar aan het blessen moet. Vragen en twijfels bestoken u.
Vakblad Natuur Bos Landschap, september 2005
Boven het artikel ‘Vragen en knelpunten bij de toepassing van geïntegreerd bosbeheer’ van Renske Schulting en Robbert Wolf in het Vakblad van april staat een foto van een ‘door recreanten beschadigde boom’. Dat beeld is tekenend voor het artikel: geïntegreerd bosbeheer en een ingekerfde boom, die hebben werkelijk niets met elkaar te maken. Storend zoals het begrip geïntegreerd bosbeheer hier misbruikt wordt, stuitend zoals hier gecommuniceerd wordt, maar het meest zorgelijke is nog wel dat er ook nog een begeleidingscommissie achter zat.
NEDERLANDS BOSBOUW TIJDSCHRIFT 1992
Zowel de natuurfunctie als de belevingswaarde van het Nederlandse bos laten op veel plaatsen nog te wensen over. De geluiden uit de samenleving om meer 'natuurlijkheid' klinken steeds luider. Ook binnen het vakgebied …